Sprawnie działający System sygnalizacji pożarowej (SSP) to pierwsza linia obrony przeciwko pożarowi. Szybkie wykrycie źródła ognia umożliwia uruchomienie urządzeń przeciwpożarowych, sprawną ewakuację personelu, a także przekazanie informacji do odpowiednich służb oraz właściciela budynku. Jak każda instalacja, tak samo detektory tworzące SSP muszą przechodzić regularne testy, aby zagwarantować pełną skuteczność w przypadku prawdziwego zagrożenia.
Jakie normy regulują jego montaż oraz konserwacje SSP?
Ze względu na rolę, jaką odgrywa System Sygnalizacji Pożarowej (SSP i SAP) jego projektowanie oraz instalacja jest ściśle monitorowana. Kwestie prawne regulują dwa dokumenty, które dyktują szczegółowe zasady montażu i operowania czujek: norma PKN-CEN/TS 54-14 Systemy sygnalizacji pożarowej Część 14: Wytyczne planowania, projektowania, instalowania, odbioru, eksploatacji i konserwacji oraz Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. 2010 nr 109 poz. 719). Dodatkowe wytyczne można znaleźć w instrukcji obsługi konkretnego urządzenia, ale zazwyczaj są to wymogi dostosowane do istniejących norm prawnych.
Każda instalacja różni się pod względem rozmiaru, złożoności oraz funkcji, co wynika z potrzeb klienta, a także wytyczenia stref dozorowych, alarmowych oraz pożarowych. Aby zapewnić zgodność SSP ze wspomnianymi powyżej dokumentami, normy brane są pod uwagę już na etapie projektowania. Określają one m.in. maksymalną wysokość czujek, rodzaj stosowanych detektorów, ilość potrzebnych urządzeń w stosunku do powierzchni, a także opisują procedury przeprowadzania testów pożarowych.
Kiedy i jaką formę przyjmuje przegląd SSP ?
Regularne sprawdzanie działania instalacji stanowi najlepszy sposób na zapewnienie wysokich standardów bezpieczeństwa w budynku. SSP nie spełnia jedynie funkcji typowo informacyjnej i zazwyczaj jest zintegrowany z innymi elementami instalacji przeciwpożarowej. Umożliwia to uruchomienie systemów gaśniczych, wyłączenie potencjalnie niebezpiecznych urządzeń elektrycznych lub gazowych, otwieranie korytarzy ewakuacyjnych, bramek dostępu oraz aktywację pozostałych elementów instalacji (instalacja ssp wymagania).
Warto nadmienić, że podczas wykrywania ognisk pożaru najważniejszym jest czas. Z tego powodu SSP nie powinna ograniczać się do wykrywania dużych ilości dymu, znacznych przyrostów temperatury czy radiacji, ale reagować na pierwsze oznaki ognia. Tym sposobem zwiększona zostaje szansa na opanowanie pożaru, zanim ulegnie on rozwinięciu, co zwykle pociąga za sobą duże szkody materialne oraz ryzyko utraty życia. Zazwyczaj do sprawdzenia czułości SSP wystarczają podstawowe testy z użyciem dymnika, aerozolu testowego, tłumika optycznego lub dedykowanych testerów, ale niektóre pomieszczenia wymagają specjalnej uwagi, np. przestronne wnętrza – powyżej 12 metrów wysokości – w których następować może stratyfikacja dymu; miejsca, gdzie następuje znaczna wymiana powietrza i duże zmiany temperatury; wysokie bądź nietypowe stropy – np. kasetonowe – utrudniające dostęp dymu do czujki. Tego typu strefy muszą przechodzić bardziej rygorystyczne testy – przy odbiorze niezbędne jest przeprowadzenie pożaru testowego, natomiast późniejsza konserwacja leży w gestii wykwalifikowanego specjalisty.
Przeglądy SSP dzieli się na cztery kategorie, w zależności od częstotliwości przeprowadzania testów.
1. Przeglądy codzienne – przeprowadzane są przez użytkowników lub właściciela instalacji i obejmują sprawdzenie, czy panel kontrolny oraz centrala nie wskazują żadnych nieprawidłowości. W ramach przeglądu należy również sprawdzić, czy wszystkie czujki działają w trybie dozorowania – jest to szczególnie istotne po wcześniejszym wyłączeniu całości lub części instalacji.
2. Przeglądy comiesięczne – mogą być przeprowadzane przez użytkowników lub właściciela instalacji i obejmują podobny zakres obowiązków co testy codzienne. Dodatkowymi czynnościami jest rozruch wszystkich awaryjnych źródeł zasilania oraz sprawdzenie, czy wszystkie czujki działają prawidłowo.
3. Przegląd kwartalny – musi przeprowadzić wykwalifikowany specjalista, a jego obowiązki obejmują:
- sprawdzenie zapisów w książce pracy i eksploatacji SSP, a także inspekcja elementów instalacji w centrali, lampek, diod, wskaźników, złączy, mocowań i połączeń kablowych między urządzeniami;
- przeprowadzenie testu działania zasilania awaryjnego poprzez kontrolę pracy na zasilaniu zapasowym oraz sprawdzenie ładowarek akumulatorów;
- uruchomienie przynajmniej jednej czujki;
- sprawdzenie możliwości centrali do realizacji wyznaczonych zadań w przypadku wykrycia pożaru – np. zwolnienia drzwi.
4. Przegląd roczny – przeprowadzany jest przez wykwalifikowanego fachowca i obejmuje wszystkie powyższe czynności, a także:
- sprawdzenie wszystkich czujek instalacji;
- kontrolę wszystkich akumulatorów oraz ładowarek;
- przegląd wszystkich połączeń i przewodów;
sprawdzenie, czy centrala poprawnie wykonuje wszystkie funkcje, zarówno główne, jak i pomocnicze.
Szukasz firmy, która profesjonalnie wykona montaż instalacji przeciwpożarowej? Sprawdź naszą ofertę!
Przeczytaj również: Systemy przeciwpożarowe. Charakterystyka – jakie wybrać?
