Czad w pełni zasłużył sobie na miano „cichego zabójcy”. Bezwonny, pozbawiony koloru i silnie toksyczny gaz może pojawić się w każdym domu, niezależnie od pory roku, chociaż do zatruć najczęściej dochodzi w sezonie grzewczym. Dlaczego czad jest tak niebezpieczny i jak bronić się przed jego obecnością?
Czad – czym jest i jak powstaje?
Czad to potoczna nazwa tlenku węgla, gazu powstającego podczas procesu spalania w środowisku o niskiej zawartości tlenu. Powstawania czadu możemy się spodziewać, gdy do kominka, pieca, kotła lub podgrzewacza wody dociera niewiele powietrza bądź spaliny nie są właściwie odprowadzane z komory spalania. Przyczyną tego zjawiska może być nieszczelny przewód kominowy lub nieprawidłowo eksploatowana instalacja grzewcza zasilana naftą, gazem, drewnem bądź węglem. Zatrucie tlenkiem węgla może nastąpić również w garażu poprzez wdychanie spalin. Powodem wielu wypadków związanych z czadem jest niewystarczająca wentylacja w pomieszczeniach, gdzie zamontowana jest instalacja grzewcza.
Ochrona przed czadem – jak można zabezpieczyć się przed zatruciem?
W pierwszej kolejności trzeba upewnić się, że instalacja grzewcza lub gazowa jest w dobrym stanie. Wydajna wentylacja lub system odprowadzania spalin uniemożliwi tlenkowi węgla gromadzenie się w pomieszczeniach. Aby mieć absolutną pewność, że czad nie będzie stanowił dla nas lub innych domowników, należy zamontować w domu czujnik czadu i gazu. Te niewielkie, dyskretne urządzenia wykryją nawet niewielką ilość tlenku węgla oraz zapewnią dość czasu na odpowiednią reakcję.
Na co reaguje czujnik czadu oraz w jaki sposób informuje o zagrożeniu?
Zasada działania detektora jest niezwykle prosta, co przekłada się na żywotność urządzenia – producenci zwykle oferują gwarancje trwające 7 lub 10 lat. Wewnątrz czujki znajduje się ogniwo elektrochemiczne, które reaguje w kontakcie z tlenkiem węgla. Obecność czadu umożliwia przepływ prądu i uruchomienie systemu alarmowego pod postacią diody oraz sygnału dźwiękowego. Dzięki wysokiej czułości detektory skutecznie wykrywają gaz, zanim osiągnie on szkodliwie dla człowieka stężenie, a szeroki wybór urządzeń pozwala zakupić czujki zasilane bateriami lub korzystające z domowej sieci alarmowej.
Czujnik czadu a czujnik dymu – czy jedno urządzenie wystarczy?
Tlenek węgla jest obecny również w dymie, co może nasuwać myśl, że detektor czadu może pełnić również funkcję wykrywania pożaru. Nie jest to prawda. Czas reakcji czujki tlenku węgla w przypadku dymu jest na tyle długi, że sygnał alarmowy pojawiłby się w momencie, gdy ogień będzie już trudny do opanowania. Jeżeli chcemy połączyć te dwie funkcje w jedno, należy zakupić model posiadający osobne obwody, dedykowane wykrywaniu gazu oraz dymu. Pomimo bliskiego pokrewieństwa gazów, czujnik CO2 nie może zastąpić wykrywacza czadu, dlatego zawsze trzeba dobierać urządzenie przeznaczone do sygnalizowania obecności konkretnej substancji albo zakupić czujkę wielofunkcyjną.
Jak wybrać czujnik czadu?
Przeglądając katalog internetowego sklepu lub udając się na zakupy, musimy przede wszystkim wiedzieć jakie są nasze wymagania wobec czujki. Pierwszą kwestią jest lokalizacja detektora. Urządzenia elektroniczne na ogół źle znoszą obecność wilgoci, dlatego, jeżeli wykrywacz ma trafić do kuchni lub łazienki, musi charakteryzować się odpornością na wodę. W przeciwnym razie tylko pogorszymy sytuację, gdyż do zagrożenia czadem dodamy fałszywe poczucie bezpieczeństwa oraz możliwość zwarcia w przypadku urządzeń zasilanych za pośrednictwem instalacji elektrycznej.
Zważywszy na to, jak działa czujnik czadu, ważne jest również zwrócenie uwagę na odporność termiczną. W kuchni, gdzie obecność palników gazowych oraz piekarnika sprawia, że temperatura może być znacznie wyższa, niż w innych pomieszczeniach, powinny znaleźć się detektory o odpowiedniej tolerancji termicznej. Warto również zwrócić uwagę na kwestie zasilania. Jeżeli planujemy bardziej złożoną instalację alarmową, idealne będą modele podpięte do sieci elektrycznej. Łatwiejsze w montażu są natomiast czujki zasilane bateriami, choć w tym przypadku trzeba zadbać o ich regularną wymianę – urządzenia informują o niskim poziomie energii. Najbardziej odpornymi na problemy z zasilaniem są modele podpięte do sieci elektrycznej i wykorzystujące akumulatory lub baterie jako zapasowe źródło prądu.
Gdzie montować czujnik czadu?
Detektory tlenku węgla powinny znaleźć się we wszystkich pomieszczeniach, gdzie możne pojawić się czad, czyli:
- w kotłowniach opalanych gazem, koksem, drewnem węglem lub ekogroszkiem;
- łazienkach oraz kuchniach, gdzie zamontowany jest piecyk do podgrzewania wody;
- pomieszczeniach z kominkiem lub piecykiem gazowym;
- garażu;
Można również zastanowić się nad montażem detektorów w sypialniach, które przylegają do powyższych pomieszczeń – tlenek węgla z łatwością przenika przez drzwi, ściany i stropy za sprawą wyjątkowo niskiej gęstości. Dzięki temu zyskamy absolutną pewność, że w przypadku pojawienia się gazu usłyszymy sygnał alarmowy nawet w środku nocy, gdy czas reakcji człowieka jest najwolniejszy.
Mając w ręku odpowiednią ilość urządzeń, pozostaje tylko odpowiedzieć na pytanie, gdzie ustawić czujnik czadu. Należy się zapoznać z instrukcją obsługi detektora i postępować według zaleceń producenta w kwestii montażu oraz konserwacji. Najlepiej zamontować czujkę na wysokości 150-200 centymetrów – lub na wysokości głowy – przynajmniej 30 centymetrów od sufitu. Im bliżej potencjalnego źródła gazu umieścimy detektor, tym lepiej, ale w przypadku kuchenek gazowych lub kominków – gdzie temperatura mogłaby uszkodzić wykrywacz – należy zachować dystans, jednak nie większy niż 2 metry.
Czujnika nie należy montować w pobliżu otworów wentylacyjnych, drzwi lub okien, czyli w miejscach, gdzie ruch powietrza mógłby zakłócić odczyt. Detektor nie może być zasłonięty zasłonami lub meblami, a także trzeba unikać wystawiania go na działanie promieni słonecznych. Również montaż na poziomej powierzchni – blat, podłoga lub półka – zakłóci pracę urządzenia. Po uruchomieniu czujki należy przeprowadzić procedurę testową, aby upewnić się, że detektor działa poprawnie, a jego sygnał dźwiękowy jest wystarczająco głośny.
Sprawdź naszą ofertę na systemy detekcji gazów! Serdecznie zapraszamy do kontaktu!
Przeczytaj również: Jak zabezpieczyć dom przed włamaniem?
